“We kijken hoe we minder afhankelijk kunnen worden van arbeidsmigranten”

Op 17 oktober 2024 bracht minister Eddy van Hijum van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) een bezoek aan komkommerteler Drenthe Growers en orchideeënkwekerij Van Geel Groep in Erica (Drenthe). Dit deed hij op uitnodiging van brancheorganisaties LTO Nederland en Glastuinbouw Nederland. Samen met de ondernemers sprak de minister over robotisering, automatisering en kunstmatige intelligentie. Verschillende technologieën die de agrarische sector in de toekomst minder afhankelijk moeten maken van internationale werknemers, zoals arbeidsmigranten in de sector worden genoemd. 

Van Hijum: “Deze technologieën verhogen de productiviteit en verminderen de fysieke belasting voor werknemers. Ook helpen ze bedrijven om het tekort aan personeel op te vangen. Het zijn innovaties die sectoren zoals de glastuinbouw minder afhankelijk van arbeidsmigranten en meer toekomstbestendig maken.” 

Robotisering 

Bij Drenthe Growers telen ze sinds twee jaar een deel van de komkommers met de hulp van robots. Deze rijden langs rijen met komkommerplanten en zuigen de bladeren aan de onderkant van de planten weg. Hierdoor gaat de energie naar de groei van de komkommers in plaats van de bladeren. Zo kunnen er meer komkommers geteeld worden uit dezelfde plant. De robot neemt een hoop werk van mensen over: voor het bedienen van de robot is maar één arbeidskracht nodig, terwijl voor het werk dat de robot doet 10 mensen moeten werken. Bij Van Geel Groep onderzoeken ze momenteel de mogelijkheden om robots in te zetten. 

Volgens Adri Bom-Lemstra, voorzitter van Glastuinbouw Nederland, wordt er in de kassen al volop geautomatiseerd. “Maar voor de transitie naar robotisering is tijd en veel geld nodig. Op weg naar deze stip op de horizon blijven internationale werknemers van levensbelang voor de glastuinbouwbedrijven”, aldus Bom-Lemstra. Ger Koopmans, voorzitter van LTO Nederland, vroeg de minister namens de twee brancheorganisaties werk te maken van het programma ‘Robots naar de boerenpraktijk’. Hiervoor is structureel € 25 miljoen per jaar nodig om een toekomstbestendige en concurrerende land- en tuinbouw te kunnen waarborgen. 

Goede huisvesting 

Tijdens het werkbezoek stond de minister ook stil bij de huisvesting van arbeidsmigranten. Hij zag met eigen ogen hoe goede huisvesting bij een bedrijf eruitziet. Van Hijum: “De komst van arbeidsmigranten zorgt voor druk op beschikbare woningen en voorzieningen. In sommige gevallen leidt dit tot overvolle huisvesting en uitbuiting van kwetsbare groepen. De twee familiebedrijven die ik vandaag bezocht, laten zien hoe het wél kan. Ze zorgen niet alleen voor technologische innovatie op de werkvloer, maar ook voor goede huisvesting voor de internationale werknemers die bij hen werken.”